Η Σύρος είχε κατοικηθεί ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους (4η χιλιετία π.Χ.), όπως αποδεικνύουν ευρήματα στις περιοχές Χαλανδριανή και Καστρί. Ειδικά στη Χαλανδριανή βρέθηκαν περισσότεροι από 600 τάφοι με κτερίσματα, ενώ στο Καστρί βρέθηκε οχυρωμένος οικισμός με σημαντική αστική και εμπορική δραστηριότητα.
Επίσης, ορισμένα ευρήματα πείθουν για την ύπαρξη εργαστηρίων μεταλλοτεχνίας και μαρτυρούν για τις σχέσεις της Σύρου με τα παράλια της Μικρασίας την εποχή εκείνη. Από τις έρευνες εντοπίστηκαν ίχνη εγκαταστάσεων και σε άλλα σημεία του νησιού.
Η περιοχή της Σύρου στο βόρειο τμήμα του νησιού καταλαμβάνει έκταση 783 εκταρίων και ανήκει στο πρόγραμμα προστασίας σημαντικών οικοσυστημάτων του κόσμου («NATURA 2000»). Περιλαμβάνει το όρος Σύριγγας(240 μ.) και εκτείνεται μέχρι τις δυτικές ακτές, από τον κόλπο Μαρμάρι μέχρι τον κόλπο Δελφίνι.
Είναι το μοναδικό μέρος του νησιού που έχει ασβεστολιθικά πετρώματα, σε αντίθεση με το υπόλοιπο νησί που καλύπτεται από ηφαιστειακά πετρώματα. Υπάρχουν πολλές πηγές, που περιβάλλονται από υδροχαρή φυτά, απόκρημνες βραχώδεις ακτές, γκρεμοί, σπήλαια, σάρες και μικρά φαράγγια. Η σπουδαιότητα της περιοχής προκύπτει από πολλά στοιχεία.
ΚΟΡΥΦΗ ΣΥΡΙΓΓΑ
Το όρος Σύριγγας προστατεύεται φυσικά, επειδή οι απόκρημνες πλαγιές, οι γκρεμοί και η απουσία δρόμων καθιστούν δύσκολη την πρόσβαση.
Η χλωρίδα είναι πλούσια σε κοινά και σε σπάνια ενδημικά είδη του Αιγαίου. Οι αμμοθίνες, είναι πολύ σημαντικές για τη διατήρηση της χλωρίδας. Η πανίδα της είναι επίσης πλούσια σε τοπικά ενδημικά ασπόνδυλα. Η περιοχή, και ιδιαίτερα το βουνό Σύριγγας, είναι πολύ σημαντική για την ορνιθοπανίδα και τα θηλαστικά της, εξαιτίας της γεωμορφολογίας της και της παρουσίας πολλών φυσικών καταφυγίων.
ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΚΑΤΟΜΥΡΙΩΝ ΕΤΩΝ, ΟΡΟΣ ΣΥΡΙΓΞ
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΗ ΠΕΤΡΑ Ή ΦΥΣΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΟΡΟΣ ΣΥΡΙΓΞ
ΓΕΩΛΟΓΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΕΚΑΤΟΜΥΡΙΩΝ ΕΤΩΝ, ΟΡΟΣ ΣΥΡΙΓΞ
Ακριβώς απέναντι από τον Σύριγγα η περιοχή ονομάζεται από αρχαιοτάτων χρόνων Παναυλιαίς προς τιμήν του Πάνα. Ο Πάν ως δευτερεύουσα θεότητα της ελληνικής μυθολογίας, ήταν συνυφασμένη με την «πανίδα» της Φύσης, (άνθρωποι και ζώα) σε μια αμφίδρομη σχέση προστασίας, αλλά και προσωποποίηση της γενετικής δύναμης της ζωής. Σύμφωνα πάντα με την μυθολογία ο Πάνας απεικονιζόταν να κραταέι την σύριγγα, ένα πνευστό μουσικό όργανο φτιαγμένο από καλάμι. Σύμφωνα με τον μύθο λοιπόν κεραυνοβολήθηκε παράφορα από μια νύμφη της αρκαδικής γης με το όνομα Σύριγγα, θυγατέρα του ποταμού-θεού Λάδωνα.
Τη βρήκε μια μέρα στο δάσος, και τόσο γλυκό τού φάνηκε το τραγούδι της, που αμέσως τη ζήτησε γυναίκα του. Η Σύριγξ όμως δεν τον ήθελε με τίποτα .Τότε ο Παν θύμωσε και άρχισε να την καταδιώκει. Εμπρός η Σύριγξ τρεμάμενη από το φόβο, πίσω ο Παν που πιλαλούσε σαν άλογο και γελούσε δυνατά, γιατί ήξερε πως τίποτα δεν μπορούσε να ξεφύγει από τα κατσικίσια πόδια του.Βγήκαν από το δάσος κι εκεί βρέθηκε η Σύριγξ μπρός σ’ ένα ποτάμι. Μια στιγμή δίστασε, κοίταξε πίσω της, είδε πως ο κίνδυνος πλησίαζε, και πήδησε μέσα ζητώντας βοήθεια απο τον Δία, που τη μεταμόρφωσε σε καλαμιά.
ΠΑΝΑΣ ΚΑΙ ΣΥΡΙΓΞ
Και ο δύσμοιρος Παν πηγαίνοντας όλο λαχτάρα να την αγκαλιάσει βρέθηκε εντέλει απογοητευμένος αγκαλιά με το φυτό. Στενοχωρήθηκε πολύ και εις μνήμην του ανεκπλήρωτου αυτού έρωτα, έκοψε 7 ανισομερή καλάμια απ’ αυτήν, τα έδεσε μεταξύ τους , τα συγκόλλησε με κερί και έφτιαξε ένα πολυκάλαμο πνευστό όργανο, τον αυλό του Πανός, που πήρε το όνομά της: «Σύριγγα»...και μέχρι και σήμερα στα βάθη των δασών ακούγεται ο ήχος της θλιβερής του σύριγγας ως ανάμνηση του καημού του, που όμως στο τέλος καταλήγει να μετατρέπεται σε χαρωπό πανηγύρι, καθώς ο Παν είναι ο θεός που ενώνει τα αντίθετα... προκαλεί πανικό και γέλωτα το ίδιο εύκολα. Το όνομα της σύριγγας εμφανίζεται στην Ιλιάδα και στον Ύμνο στον Ερμή στ.512- "αυλών συριγγών τ' ένοπήν" (ο Αγαμέμνονας, κοιτάζοντας προς το στρατόπεδο των Τρώων, θαύμαζε τις πολλές φωτιές που έκαιγαν μπροστά στο Ίλιο, και τον ήχο των αυλών και των συριγγών). Σήμερα στο βουνό του Σύριγγα έχει εγκατασταθεί αιολικό πάρκο για να εκμεταλλευτεί τους ισχυρούς ανέμους της περιοχής.
ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ, ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙ ΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΝ ΣΥΡΟ
Αν συνυπολογίσουμε και την ιδιαίτερη μορφολογία της επιφανείας του βουνού καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι πρώτοι κάτοικοι έδωσαν αυτο το όνομα λόγω της μελωδικής χροιάς των ανέμων όταν ''δέρνουν'' την γυμνή επιφάνεια του βουνού.
Μυθολογικά όμως μήπως ο Πάνας τελικά γεννήθηκε στις Κυκλάδες και όχι στην Αρκαδία? Αφού, χρονολογικά ο πρωτοκυκλαδικός πολιτισμός είναι παλαιότερος του 4000 π.Χ!
Τη βρήκε μια μέρα στο δάσος, και τόσο γλυκό τού φάνηκε το τραγούδι της, που αμέσως τη ζήτησε γυναίκα του. Η Σύριγξ όμως δεν τον ήθελε με τίποτα .Τότε ο Παν θύμωσε και άρχισε να την καταδιώκει. Εμπρός η Σύριγξ τρεμάμενη από το φόβο, πίσω ο Παν που πιλαλούσε σαν άλογο και γελούσε δυνατά, γιατί ήξερε πως τίποτα δεν μπορούσε να ξεφύγει από τα κατσικίσια πόδια του.Βγήκαν από το δάσος κι εκεί βρέθηκε η Σύριγξ μπρός σ’ ένα ποτάμι. Μια στιγμή δίστασε, κοίταξε πίσω της, είδε πως ο κίνδυνος πλησίαζε, και πήδησε μέσα ζητώντας βοήθεια απο τον Δία, που τη μεταμόρφωσε σε καλαμιά.
ΠΑΝΑΣ ΚΑΙ ΣΥΡΙΓΞ
Και ο δύσμοιρος Παν πηγαίνοντας όλο λαχτάρα να την αγκαλιάσει βρέθηκε εντέλει απογοητευμένος αγκαλιά με το φυτό. Στενοχωρήθηκε πολύ και εις μνήμην του ανεκπλήρωτου αυτού έρωτα, έκοψε 7 ανισομερή καλάμια απ’ αυτήν, τα έδεσε μεταξύ τους , τα συγκόλλησε με κερί και έφτιαξε ένα πολυκάλαμο πνευστό όργανο, τον αυλό του Πανός, που πήρε το όνομά της: «Σύριγγα»...και μέχρι και σήμερα στα βάθη των δασών ακούγεται ο ήχος της θλιβερής του σύριγγας ως ανάμνηση του καημού του, που όμως στο τέλος καταλήγει να μετατρέπεται σε χαρωπό πανηγύρι, καθώς ο Παν είναι ο θεός που ενώνει τα αντίθετα... προκαλεί πανικό και γέλωτα το ίδιο εύκολα. Το όνομα της σύριγγας εμφανίζεται στην Ιλιάδα και στον Ύμνο στον Ερμή στ.512- "αυλών συριγγών τ' ένοπήν" (ο Αγαμέμνονας, κοιτάζοντας προς το στρατόπεδο των Τρώων, θαύμαζε τις πολλές φωτιές που έκαιγαν μπροστά στο Ίλιο, και τον ήχο των αυλών και των συριγγών). Σήμερα στο βουνό του Σύριγγα έχει εγκατασταθεί αιολικό πάρκο για να εκμεταλλευτεί τους ισχυρούς ανέμους της περιοχής.
ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ, ΤΡΟΦΟΔΟΤΕΙ ΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΗΝ ΣΥΡΟ
Αν συνυπολογίσουμε και την ιδιαίτερη μορφολογία της επιφανείας του βουνού καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι πρώτοι κάτοικοι έδωσαν αυτο το όνομα λόγω της μελωδικής χροιάς των ανέμων όταν ''δέρνουν'' την γυμνή επιφάνεια του βουνού.
πηγές: